Sääʹmǩiõllsaž äʹššeem jeeʹres sââʹjest ǥu säʹmmlai domm-vuuʹdest åårrai Piiđvaaldšeeʹm juâǥǥtõõzzin

Ohje suomeksi: Saamenkielinen asiointi muissa kuin saamelaisten kotiseutualueella sijaitsevissa Verohallinnon yksiköissä

Täʹst ravvõõzzâst mainstum vueʹjjin mõõntõõlât, ko säʹmmlaž âânn Piiđvaaldšeeʹmest äšstõõleen jiiʹjjes piiđtummuž kuõskki ääʹššest sääʹmǩiõl jeeʹres sââʹjest ǥu sääʹm ǩiõll-lääʹjj juʹrddum dommvuuʹdest. Mõõntõõllâmvueʹǩǩ kuâskk pukid Piiđvaaldšeeʹm juâǥǥtõõzzid da tuåimmpaaiʹǩid.

1 Takai ääʹšš

Piiđvaaldšeeʹmest raʹjješ õhtt veʹrǧǧneǩ 1.5.2008 viõʹǩǩe šõddâm lääʹjjin Piiđvaaldšeeʹmest. Sääʹm ǩiõll-lääʹjj 2 §:t 7-pääiʹǩ muʹtteš seämma ääiʹj nuʹtt, što veʹrǧǧneeʹǩǩen, koozz sääʹm ǩiõll-lääʹjj suåvvtet, ââʹnet še Piiđvaaldšeeʹm.

Säʹmmlast lij Sääʹm ǩiõll-lääʹjj 4 §:t mieʹldd vuõiggâdvuõtt ââʹnned jiiʹjjes piiđtummuž kuõskki ääʹššest leʹbe ääʹššest, koʹst suu kuulât, pukin Piiđvaaldšeeʹm juâǥǥtõõzzin juʹna lääʹddǩiõl leʹbe sääʹmǩiõl. Säʹmmlast juuʹrdet sääʹm ǩiõll-lääʹjj 3 §:t mieʹldd per-soon, kååʹtt âânn jiijjâs säʹmmlõʹžžen õõlǥteeʹl, što

1. son jiõčč leʹbe kuuitâǥ õhtt suu puärrsin leʹbe ääʹjjin leʹbe ääkkin lij mättjam sääʹmǩiõl vuõssmõõzzân ǩiõllân, leʹbe
2. son lij nåkam persoon kåårmlač, kååʹtt lij mieʹrǩǩuum tuõddâr-, meäʹcc- leʹbe kueʹllšiiʹllisäʹmmlõʹžžen mädd-, piiđpeʹrrjummuš- leʹbe jiõggǩeeʹrjest, leʹbe
3. kuuitâǥ õhtt suu puärrsin lij mieʹrǩǩuum leʹbe leʹčči vuåittum mieʹrǩǩeed jiõnstemvuõiggâdvuõttneeʹǩǩen sääʹmväʹldduumkååʹdd leʹbe sääʹmteeʹǧǧ vaalin.

Juʹridlažoummin, koi påʹrddǩeʹrjjǩiõll lij sääʹm, lij sääʹm ǩiõll-lääʹjj 5 §:t mieʹldd vaʹstteei vuõiggâdvuõtt veʹrǧǧneeʹǩǩin äšstõõleen ââʹnned påʹrddǩeʹrjjǩiõlâs jääʹǩǩteeʹl ââʹnteei vueʹzzest, mâiʹd 4 §:st šiõtteet säʹmmlai vuõiggâdvuõđâst ââʹnned sääʹmǩiõl.

Lääʹjjmuttsin ij leäkku vaikktõõzz säʹmmlai ǩiõllʼlaid vuõiggâdvuõđid säʹmmlai dommvuuʹdest (Tâʹvv-Sääʹmjânnmest) åårrai Piiđvaaldšeeʹm tuåimmpaaiʹǩin.

2 Vuõiggâdvuõtt tuʹlǩǩõʹsse säʹmmla äšstõõleen Piiđvaaldšeeʹm tuåimmpääiʹǩest

Jõs säʹmmlaž äšstõõleen säʹmmlai dommvuuʹd oolǥbeäʹlnn åårrai Piiđvaaldšeeʹm tuåimmpääiʹǩest (ouddmeârkkân piiđkorttääʹššest leʹbe piiđi peʹrrjummša õhttuum ääʹššest) âânn sääʹm ǩiõll-lääʹjj 4 §:t meâlddsânji sääʹmǩiõl, lij suʹst sääʹmǩiõl čieʹpp persoon vuäǯǯkani sääʹm ǩiõll-lääʹjj 19 §:t mieʹldd vuõiggâdvuõtt tuʹlǩǩõʹsse sääʹmǩiõʹlle.

Piiđkoontâr leʹbe jeeʹres tuåimmjemjuâǥǥtõs reäšš ääʹšš ǩiõttʼtõõllâm diõtt njäälmla teʹlfoonin šõddi tuʹlǩǩõõzz. Taarb mieʹldd ääʹšš ǩiõttʼtõõllmõõžž seeʹrdet da pääiʹǩ ool vueiʹtet tiʹllʼjed sääʹmǩiõl tuulk. Piiđvaaldšem mähss tuʹlǩǩeemkuulid.

Tâʹvvsääʹmǩiõl kuõskki tuʹlǩǩeemaaʹššin vääʹldet vuõss-sââʹjest õhttvuõđ Lappi piiđkonttra (1.1.2016 ääʹljeel Tâʹvv-Lääʹddjânnam piiđkoontâr). Piiđvaaldšem lij tue-jjääm tuâjjânuʹvddumsuåppmõõžž sääʹmǩiõl tuulkivuiʹm ooudâst miârkkšõõvi kääzzkõõzzi puuʹttummšin. Kõõččmõõžžâst åårrai tuulk liâ suåppmõõžžin õuddam peittastââʹnnemčõnnõõttâmpõʹmmai.

3 Sääʹmǩiõllsai piiđtummuš äʹššǩeeʹrji ǩiõttʼtõõllmõš da äʹššǩeeʹrji jåårǥlâʹttmõš

Jõs säʹmmlaž ääʹššvuäzzlaž jeeʹres sââʹjest ǥu säʹmmlai dommvuuʹdest räukk sääʹmǩiõll-lääʹjj 20 §:t meâldlânji vuäǯǯad piiđaaʹšši ǩiõttʼtõõllmõʹšše kuõsǩǩi äʹššǩeeʹrjid sääʹmǩiõllsõ’žžen leʹbe sääʹmǩiõll- lääʹjj 4 §:t meâldlânji kuâđđ jiijjâs piiđääʹššes kuõsǩǩi äʹššǩeeʹrjid sääʹmǩiõllsõʹžžen, ää’šš vieʹǩǩteei valmštõõllmõš vueiʹtte seʹrdded Tâʹvv Lää’ddjânnam piiđkoontâr tuâjjan.

Jõs säʹmmla ääʹššvuäzzla piiđääʹšš kuõskki ääʹšš ǩiõttʼtõõllmõš õõlǥad sääʹm ǩiõlllää ʹjj 20 §:st šiõttuum lääʹddǩiõllsa äʹššǩeeʹrj jåårǥlâʹttmõõžž sääʹmǩiõʹlle leʹbe taarb mieʹldd jåårǥlõõzz sääʹmǩiõlâst lääddas, piiđkoontâr leʹbe jeeʹres Piiđvaaldšeeʹm juâǥǥtõs väldd õhttvuõđ Tâʹvv Lää’ddjânnam piiđkonttra. Tâʹvv Lää’ddjânnam piiđkoontâr âânn huõl äʹššǩeeʹrji jåårǥlâʹttmõõžžâst ââʹneeʹl taarb mieʹldd vieʹǩǩen sääʹmǩiõl ǩiõllkonttâr ǩiõllʼjåårǥlõõʹttid. Piiđvaaldšem mähss tuʹlǩǩeem tuâjast šõddi kuulid.

4 Sää’mǩiõllsa kääzzkõõzz    

Tâʹvv Lääʹddjânnam piiđkonttâr tuåimmai ceâlai jânnam vueʹzzest Tâʹvvjânnam sääʹmǩiõllsa kääzzkõstuärjjeemjuâǥǥtõssân. Sääʹmǩiõllsa kääzzkõõzz käuʹnnje addrõõzzâst: vero.fi/samegillii.

Pâʹjjʼjååʹđteei Heli Lähteenmäki

Jååʹđteei piiđääʹšštobddi Tero Määttä